انسان دائماً در حال از دست دادن مقداری حرارت از بدن خود میباشد. اگر درجه حرارت محیط کمتر از بدن باشد و یا لااقل جریان هوا و باد سبب خشکشدن عرق بدن و درنتیجه خنکشدن آن شود خطری متوجه انسان نخواهد شد. اما در سرزمین حجاز به خصوص در مراسمی که با ازدحام جمعیت همراه است مثل طواف، سعی بین صفا و مروه، پیادهروی در هوای گرم و آفتابی بدون استفاده از سایبان، رمی جمرات و توقف در قربانگاه و مانند اینها تبادل حرارت گاهی غیرممکن میشود، درنتیجه درجه حرارت بدن که همواره باید در 37 درجه سانتیگراد ثابت باشد بالا میرود و معمولاً به 39 درجه و بالاتر ازآن میرسد، در این حال شخص دچار علایمی مثل بیقراری، خستگی، ضعف، تنگینفس و در موارد شدید شوک و... شده و نهایتاً به حال اغما میافتد و اگر به سرعت نجات داده نشود مرگ وی فرا خواهد رسید.
از آنجا که تاخیر در انتقال گرمازدگان به مراکز درمانی و دیر رسیدن به اینگونه بیماران، خطر مرگ سریع را به دنبال دارد. لازم است خود را بههیچوجه در معرض خطر گرمازدگی قرار ندهید و با آشامیدن مکرر آب و آبزدن به سر و صورت، بادزدن، خودداری از رفت وآمد بیمورد، در آفتاب و در ساعات گرم روز، اجتناب از حضور در ازدحام جمعیت، خودداری از رفت وآمد انفرادی به خصوص هنگامی که احتمال گمشدن وجود داشته باشد، سلامت خود را حفظ کنید و به محض احساس گرمای زیاد و بیحالی با پایین آوردن درجه حرارت بدن مثلاً به کمک نوشیدن آب خنک یا کم کردن لباس و پاشیدن آب فراوان به بدن و باد زدن خود را از خطر نجات دهید.
خروج از محل کاروان در ساعت های گرم روز موجب گرمازدگی و عواقب وخیمی خواهد شد.
منبع: راهنمای سلامت زائران حج تمتع
ویرایش از: عبدالقدوس موحدی
در ساعات گرم روز از کاروان خارج نشوید، زیرا باعث گرمازدگی و بیمار شدن شما میشود، برای این منظور بهتر است از ساعات مناسب عصر و شب استفاده نمایید. بهترین زمان خروج قبل از ساعت 10 صبح و بعد از ساعت 5 بعدازظهر است.
از پیادهروی در آفتاب خودداری کنید زیرا موجب کمشدن آب بدن، تحلیل رفتن انرژی، خستگی، آفتابسوختگی و بعضاً بیحالی شدید شما خواهد شد.
حتماً در زمان خروج از کاروان بطری آب سالم برای نوشیدن به همراه داشته باشید.
منبع: راهنمای سلامت زائران حج تمتع
ویرایش از: عبدالقدوس موحدی
ü یکی از شایعترین اختلالات، عود بیماریهای روانی است. برخی بیماران به تصور اینکه در سفر معنوی شفا خواهند گرفت، به غلط داروهای خود را قطع میکنند و بیماری آنها مجدداً بروز میکند و با بروز بیماری، پرخاشگریها و رفتار غیراجتماعی به اوج خود میرسد و مشکلات فراوانی برای زائرین دیگر ایجاد میشود. لذا تاکید میشود که داروها بههیچوجه کم نشوند.
ü مشاهده هر گونه تغییر رفتار نظیر: پرحرفی و ادعاهای بزرگ معنوی از علائم مهمی است که باید توسط پزشک مورد ارزیابی قرار گیرد.
ü استرس میتواند هم بیماری کنترلشده قبلی را بازگرداند، هم بیماری جدیدی را شروع کند و هم موجب تشدید بیماری موجود گردد. در پی استرس ممکن است اختلالات جسمی نظیر درد سردل، اختلالات ماهانه بانوان و تشدید بیماریهای قلبی و فشارخون نیز پدیدآید.
ü اختلال دیگری که ممکن است در افراد مسن ایجاد شود، عدم شناخت زمان و مکان و اختلالات شناختی است که اصطلاحاً به آن دمانس(زوال عقل) میگویند. لذا ازآنجا که یکی از شرایط وجوب حج، دارا بودن استطاعت ذهنی است، پیشنهاد میشود کسانیکه کهولت سن دارند و پزشک آنها را از تشرف منع میکند، به این سفر که شعور بالایی را طلب میکند، مشرف نشوند.
ü اختلالات شایع دیگر، اختلال در سازگاری است. وسواسها و اختلالات ارتباطی و رفتارهایی که متعاقب آن بروز میکنند از جمله اختلالات روانی است که با استرس نیز تشدید میشود. این بیماران حتی با شدت یافتن بیماری اصرار به بازگشت به ایران میکنند که این امر مقدور نمیباشد.
ü مناسک را سخت نگیرید، در شک باقی نمانید، به خدا توکل و با ذکر نام خدا دلهای خود را آرام کنید، زیرا حداقل توشهای که از این سفر سراسر عشق میتوان برداشت، آرامش قلب است.
ü از مشکلات رایج دیگر، اعتیاد به مواد مخدر است. اعتیاد در کشور عربستان جرم است. لذا در معاینات قبل از عزیمت، تاکید میشود که در صورت ابتلا حتماً به پزشک اطلاع دهید. متاسفانه افرادی با نیتهای گوناگون و با شیوههای مختلف بدون درمان اعتیاد به این سفر مشرف میشوند. در این صورت دچار بیماریهای ناشی از قطع دارو میشوند و برای خود، همراهان، همکاروانیها، مدیر و عوامل کاروان معضلات عدیدهای را به وجود میآورند. این افراد باید توجه داشته باشند که مرکز پزشکی بههیچ عنوان دارویی برای این منظور در اختیار ندارد و اصولاً مجاز به تدارک آن نیست. لذا تشرف افراد معتاد اکیداً منع میشود، مگر اینکه از چند ماه قبل، اقدام به درمان و ترک اعتیاد نمایند.
افراد مسن در صورت عدم رعایت توصیههای پزشکی، در طول سفر حج دچار فراموشی و مجبور به بازگشت به ایران خواهند شد.
منبع: راهنمای سلامت زائران حج تمتع
ویرایش از: عبدالقدوس موحدی
ü دستهای آلوده خود را به چشم نکشید. بعضی عادت دارند در پایان نمازهای یومیه دست خود را به صورت و چشمها بکشند. این عمل مواقعی که دستها آلودهاند، موجب عفونت چشمی میشود. لذا از این کار پرهیز نمایید.
ü مرتباً دست و صورت خود را بشویید.
ü مبتلایان به بیماریهای خاص چشمی داروی خود را برای مدت 40 روز به همراه داشته باشند.
ü برای جلوگیری از ضربههای چشمی، پیشنهاد میشود در رمی جمرات از عینکهای طلقی استفاده نمایید.
چشم عضو حساسی است، در طول سفر مراقب آن باشید و دست آلودهی خود را به آن نزدیک نکنید.
منبع: راهنمای سلامت زائران حج تمتع
ویرایش از: عبدالقدوس موحدی
ü بسیاری از زائران در اثر تعریق فراوان و پوشیدن لباسهای نامناسب مثلاً لباسهای دارای الیاف پلاستیکی گرفتار عرقسوز، به خصوص در ناحیه زیربغل، کشاله ران و نشیمنگاه میشوند.
ü برای پیشگیری از این عارضه، خودداری از رفت و آمد در گرما، پوشیدن لباسهای زیر نخی، استحمام مکرر و بالاخره استفاده از پودر تالک یا سولفات روی در نقاطی که اولین نشانههای عرقسوز را در آنجا مشاهده میکنید، مفید است.
با مراقبت های لازم از عرق سوز شدن بدن خود جلوگیری کنید.
منبع: راهنمای سلامت زائران حج تمتع
ویرایش از: عبدالقدوس موحدی